Restauratie

Al sinds 1978 is ervaring opgedaan met restauratie en renovatie van klassieke en moderne schepen. Door deze ervaring in een vroeg stadium in te zetten, kunt u tot een beter eindresultaat komen.

Restaureren is vaak meer dan het vervangen en vernieuwen van aangetast bouwmateriaal. Een restauratie begint vaak met een intensief gesprek met de eigenaar, waar samen met de eigenaar de (eind)doelen van de restauratie besproken worden. Hierbij kan gedacht worden aan:

• een sterkere constructie
• minder gevoeligheid voor vocht, bijvoorbeeld door adequate ventilatie en een beter ademende constructie bij hout
• een helderder bilgewaterplan, met bijvoorbeeld grotere waterlopen
• betere toegankelijkheid voor onderhoud
• betere thermische of akoestische isolatie
• meer stahoogte
• meer comfort
• ballast anders plaatsen, of in een kleiner volume
• behoud van scheepseigen onderdelen of delen van historisch belang, zoals betimmering en casco. Een aantal malen zijn er restauraties uitgevoerd waarbij de betimmering geheel of ten dele uitgenomen is, waarna deze zo teruggeplaatst is dat de ingreep onzichtbaar is

Aan de hand van deze einddoelen wordt een restauratieplan opgesteld.

Een aantal praktijkvoorbeelden:

Een aluminium Koopmans -41- uit 1983 had een vrij ver naar achter geplaatste ankerlier met kettingpijp tussen de dubbele kooi en daaronder de kettingbak, een krappe en (mede door de kettingpijp) oncomfortabele kooi, een

toilet, een kast en een stahoogte van 168 cm. De wensen van de klant waren onder andere een bredere kooi met comfortabele matras, de kettingpijp weg, en de ankerlier naar voren, maar de kettingbak mocht niet veel hoger komen vanwege de stabiliteit. Verder moesten er een WC en een afsluitbare douche met stahoogte komen, een vuilwatertank en pompen, en een snel toegankelijke ruimte voor twee vouwfietsen.

Om dit alles te bereiken, is er een deel van de loden ballast uitgenomen, de lokale putcorrosie in de aluminiumhuid verholpen, en het aluminium spantwerk aangepast aan de grotere stahoogte, met behoud van de constructieve waarde. Het gewichtsequivalent van het uitgenomen lood is met epoxy terug geplaatst in het (inmiddels) gekantelde schip. Het eindresultaat was een mooie gladde epoxy douchevloer onder de gewenste (wateraflopende) helling. Met voldoende stahoogte onder het luik, zodat een blokrooster wat hoogte betreft geen probleem was. Na het werk aan het toilet en de schotten is alles weer netjes afgetimmerd.

Het was een puzzel om alles te realiseren, maar het is gelukt. De eigenaar: “Nu heb ik alles in het vooronder wat ik wilde: het alternatief was de aanschaf van een groter schip!”

Bij een plakhouten Koopmans -31- uit 1981 moest het voorschip gerestaureerd worden. Het mahoniehout rond het roestvrijstalen stevenbeslag was aangetast en moest worden verbeterd. Het stevenbeslag was prachtig omtimmerd met mahonie. Door de jaren heen is condens uit het hout rond dit roestvrijstaal blijven staan. Het vocht werd aangevoerd door de niet adequaat geventileerde ankerbak, waar vaak een natte ankertros lag. Uiteindelijk is het hout hierdoor aangetast.

 

 

 

 

 

 

 

De oplossing zat hem in het wegnemen van de tweeledige oorzaak. De ankerbak werd open, de tros kwam op een latwerk, en de schraal gelakte huid kreeg een extra betimmering, waarachter ruime ventilatie mogelijk werd. Het stevenbeslag kwam niet meer in, maar op de mahonie stevenbalk te liggen. Hierdoor, en door de rubber pakking, bleef er geen interne condens meer in het mahonie achter.

Een als jacht gebouwde stalen hoogaars had een slecht vlak, slechte spanten, een betimmering zonder historische waarde en veel lokaal ijzerwerk vanwege achterstallig onderhoud. Verder verhinderde losse ballast goed onderhoud. De eigenaar gaf aan te hechten aan het historische silhouet met lage roef.
Omdat het ijzerwerk van het vlak al vervangen moest worden, werd geadviseerd het vlak uit te voeren in zeer dik stalen plaatwerk. In combinatie met een lichte V-bodem gaf dit een aantal voordelen: de ballast, in de vorm van het stalen vlak, kwam op ideale diepte (waardoor de losse ballast verviel), de dwarsspanten kwamen te vervallen, de stahoogte nam toe, van 168 cm tot 185 cm, en het lenswater spoelde niet meer over het hele vlak, maar verzamelde zich dankzij de V-bodem in een lensput in de kielbalk.
Omdat het ijzerwerk reeds was uitbesteed is dit advies helaas niet opgevolgd. Maar het voorbeeld maakt wel duidelijk dat een goed plan kan zorgen voor een beter schip, met meer comfort en minder onderhoud.